گروه علوم باغبانی
گروه مهندسی علوم باغبانی از نخستین گروههای آموزشی فعال در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان است که فعالیت خود را از سال ۱۳۶۸ با پذیرش دانشجو در رشته کاردانی تکنولوژی تولیدات گیاهی آغاز کرده است. این گروه از سال ۱۳۷۷ نیز در رشته کارشناسی ناپیوسته مهندسی تولیدات گیاهی با گرایش باغبانی فعالیت داشته و ۱۶ دوره دانشجو در مقطع کاردانی تولیدات گیاهی و ۱۰ دوره دانشجو در مقطع کارشناسی ناپیوسته مهندسی تولیدات گیاهی با گرایش علوم باغبانی را فارغالتحصیل کرده است و در این مسیر، تجارب ارزشمندی کسب نموده است.
با توجه به سیاستهای کلان دانشگاه لرستان مبنی بر حذف دورههای کاردانی و ارتقای سطح مقاطع تحصیلی، این گروه آموزشی اقدام به حذف دورههای کاردانی و کارشناسی ناپیوسته نموده و بهجای آن، رشته کارشناسی پیوسته علوم و مهندسی باغبانی را راهاندازی کرده است.
در سطح تحصیلات تکمیلی، این گروه در سالهای دور موفق به جذب دانشجو در دو رشته-گرایش کارشناسی ارشد و یک رشته-گرایش دکترا شده است:
- مهندسی تولیدات گیاهی - اصلاح گیاهان باغبانی (مقطع کارشناسی ارشد، از سال ۱۳۹۶ غیرفعال و حذف شده)
- علوم باغبانی - گیاهان زینتی (مقطع کارشناسی ارشد، فعال)
- علوم باغبانی - گیاهان زینتی (مقطع دکتری، از سال ۱۳۹۶ غیرفعال و حذف شده).
در حال حاضر، با توجه به بازنگری و اصلاح برنامههای درسی رشته-گرایشهای علوم و مهندسی باغبانی در سال ۱۳۹۶، این گروه در رشتههای زیر در سطح تحصیلات تکمیلی فعال بوده و دانشجویان مشغول به تحصیل هستند:
مقطع کارشناسی ارشد رشته علوم و مهندسی باغبانی (چهار گرایش):
- تولید محصولات گلخانهای
- گیاهان زینتی
- گیاهان دارویی
- درختان میوه
مقطع دکتری رشته علوم و مهندسی باغبانی (دو گرایش):
- فیزیولوژی تولید و پسازبرداشت گیاهان باغبانی
- اصلاح و بیوتکنولوژی گیاهان باغبانی
آزمایشگاههای گروه علوم باغبانی:
1- آزمایشگاه کشت بافت
2- آزمایشگاه بیوشیمی
3- آزمایشگاه گیاهان دارویی
4- آزمایشگاه فیزیولوژی پس از برداشت
5- آزمایشگاه گیاه شناسی
1- آزمایشگاه کشت سلول و بافت گیاهی
آزمایشگاه کشت سلول و بافت گیاهی در حال حاضر برای آموزش درس عملی کشت بافت گیاهی و انجام پایان نامه های ارشد و رساله دکتری استفاده می شود. این آزمایشگاه دارای سه قسمت مجزا شامل اتاق آماده سازی محیط کشت، اتاق کشت گیاهان و اتاق رشد و نگهداری گیاهان است.
اتاق آماده سازی محیط کشت دارای تجهیزات لازم جهت ساخت انواع محیط های کشت گیاهان می باشد که شامل دو دستگاه اتوکلاو عمودی، دستگاه آب مقطر ساز، دستگاه pH متر، یخچال، ترازوهای دیجیتال، هات پلیت استیرر، استریو میکروسکوپ، انواع شیشه آلات و ظروف اندازه گیری می باشد. اتاق کشت شامل سه دستگاه هود لامینار افقی به همراه دستگاه های استریلایزر می باشد. اتاق رشد دارای ظرفیت نگهداری 7 هزار عدد ظرف کشت می باشد. قفسه های اتاق رشد مجهز به انواع طیفهای مختلف نوری ) 8 طیف نوری مختلف( می باشد.
در حال حاضر بیش از 40 گونه گیاهی مختلف شامل درختان میوه، گیاهان زینتی، گیاهان دارویی و گیاهان آکواریومی در این آزمایشگاه تکثیر و نگهداری می شوند. همچنین این آزمایشگاه دارای گلخانه سازگاری اختصاصی جهت سازگار کردن گیاهان کشت بافتی می باشد.
2- آزمایشگاه بیوشیمی:
آزمایشگاه بیوشیمی به عنوان یکی از زیرساختهای کلیدی پژوهش در علوم زیستی و کشاورزی، نقش مهمی در مطالعه مکانیسمهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاهان ایفا میکند. این آزمایشگاه مجهز به تجهیزات تخصصی و محیط کنترلشدهای است که امکان انجام آزمایشهای کمی و کیفی مرتبط با متابولیسم اولیه و ثانویه گیاهان را فراهم میآورد. تمرکز اصلی این آزمایشگاه بر ارزیابی پاسخ گیاهان به شرایط محیطی، تنشهای زیستی و غیرزیستی، و بررسی تغییرات در ترکیبات بیوشیمیایی و فعالیتهای آنزیمی است.
این آزمایشگاه علاوه بر تجهیزات استاندارد مانند سانتریفیوژهای یخچالدار، ورتکس، اسپکتروفتومتر UV-Vis، pH متر، بنماری، آون، و هود شیمیایی، دارای محیطی ایمن و استاندارد است که امکان کار با نمونههای گیاهی تازه و فرآوریشده را با دقت بالا فراهم میکند.
3- آزمایشگاه گیاهان دارویی:
آزمایشگاه گیاهان دارویی گروه علوم باغبانی، بستری علمی برای آموزش و پژوهش در زمینه گیاهان دارویی فراهم میکند. در این آزمایشگاه، از روشهای متنوعی برای استخراج و فرآوری مواد مؤثره گیاهان دارویی استفاده میشود. فعالیتهای اصلی این آزمایشگاه شامل موارد زیر است:
اندازهگیری و استخراج اسانسها: استخراج اسانس با بهرهگیری از روش تقطیر با آب (Hydrodistillation).
استخراج عصارهها و روغنهای گیاهی: شامل عصارهگیری به روش سوکسله (Soxhlet extraction)، (Maceration) و (Perculation) و استفاده از فناوری امواج فراصوت (Ultrasonication)
بررسی و ارزیابی روزنههای گیاهی: مطالعه ویژگیهای مورفولوژیکی روزنهها با استفاده از میکروسکوپهای پیشرفته، بهمنظور تحلیل پاسخهای آناتومیکی گیاه به شرایط مختلف محیطی
4- آزمایشگاه فیزیولوژی پس از برداشت:
در این آزمایشگاه، کارهای پس از برداشت گیاهان باغبانی انجام می شود.
5- آزمایشگاه گیاه شناسی:
این آزمایشگاه با وجود میکروسکوپ های مختلف آموزشی و تحقیقاتی، از این امکانات برای آموزش واحد های عملی دروس گیاهشناسی1 و2 ، علف های هرز، سلولی و مولکولی بهره برداری می نماید.